Het Grootste Kennisfestival van Nederland kent in 2020 haar eerste lustrum. Dat betekent de 5e editie in Deventer. Maar het Festival werd daarnaast ook al twee keer in Groningen georganiseerd en dit jaar ook voor de tweede keer in Breda. Er zijn als vervolg op het festival allerlei series masterclasses en er werd voor een grote zorgorganisatie uit het zuiden van Nederland een besloten Kennisfestival in opdracht georganiseerd. Er waren ochtendevents voorafgaand aan het Kennisfestival. Er is een nieuwe website, een kennisplatform waar je sprekers kunt boeken en een inspiratiepagina. Wat kunnen we nog meer verwachten? We spreken de bedenkers, initiatiefnemers en organisatoren Rudie Jansman en Kornelis Wetsema.

Even beginnen bij het begin. Hoe is het 5 jaar geleden ook alweer begonnen?

‘Blijft leuk om te vertellen. Hoewel we dat de afgelopen 5 jaar al best vaak gedaan hebben. Maar vast niet iedereen heeft het al eens gehoord. We kennen elkaar van de middelbare school. In Raalte was dat en we gingen allebei aansluitend in Groningen studeren. We gaan dus echt al heel lang terug. Maar van samenwerken kwam het eigenlijk pas voor het eerst in 2011. Hoewel. Ik werkte bij Pentascope’, vertelt Rudie Jansman enthousiast. ‘En daar schakelden we het toenmalige reclamebureau waar Kornelis mede-eigenaar was, al wel eens in. Pentascope was in die tijd een grote club consultants, dat hielp bij grote veranderingen in organisaties. En toen kwamen we er wel achter dat er op het gebied van communicatie bij veranderprocessen nog wel wat verbeterd kon. Dat was eigenlijk het begin van onze nauwere samenwerking. Want toen ik na Pentascope voor mezelf verder ging, hebben we dat eens verder uitgediept. En er zelfs een boek over geschreven. Specifiek over communicatie bij overheden. Raak! heette dat boek en dat werd zelfs verplichte literatuur op een Hogeschool. We werden ook best vaak gevraagd er wat over te komen vertellen. Dat waren de eerste kennissessies die we organiseerden. Dat breidde zich verder uit toen we in 2012 op de komst van social media doken. Hele theaters vol met mensen, die we dan dingen vertelden over Twitter en LinkedIn. Mooie tijden.’

 

Maar het Kennisfestival. Waar ontstond dat idee?

‘Ja dat was grappig’, vult Kornelis Wetsema aan. ‘Onze social medialezingen kregen een vervolg met Academy Oost. Een concept waarin 6 bedrijven ieder 2 workshops gaven aan zogenaamde seathouders. Bedrijven die een stoel kochten voor de hele reeks van 12 sessies. En waarvoor we afsluitend een groot congres organiseerden. Daar kon je dan ook losse kaarten voor kopen. We deden dat op allerlei thema’s. Zo hadden we op een gegeven moment wel 4 verschillende series lopen. Toen dachten we al, als we dat nou eens zouden combineren. Die congressen samen op 1 dag.  Maar hoe of wat, dat bedachten we op Lowlands. ’s Morgensvroeg in 2014 tijdens een optreden van First Aid Kit. We stonden er met z’n vieren en twee daarvan liepen weg. ‘Even naar een lezing’ zeiden ze. Rudie en ik dachten ‘huh?’. Naar een lezing terwijl je naar een ‘bandje’ luistert? Dan kunnen wij ‘bands’ programmeren tussen lezingen door. In een festivalsfeer. En huppakee. Daar was het idee. Een congres in festivalsfeer, maar dan aangevuld met muziek. Een groot idee, dat we onze ‘big hairy goal’ noemden. In 2016 was het zover.’

 

Het thema is Innovatief Organiseren. Hoe kwamen jullie daaraan? En wat houdt het precies in?

Eigenlijk precies wat het zegt. Hoe kun je jouw organisatie op een innovatieve manier inrichten. Zodat je klaar bent voor de veranderingen die op je afkomen, maar ook hoe je er beter mee kunt presteren. En dat ontwikkelt zich ook ieder jaar, zodat het thema in hoofdlijnen gelijk kan blijven, maar de invulling steeds compleet anders is. Het onderwerp past ook heel goed bij de opzet van het festival. Een vernieuwende vorm om het met elkaar over innovatie te hebben. En niet alleen technologische innovaties. Een aantal andere aspecten blijkt nog doorslaggevender om als organisatie innovatief succesvol te zijn. Dat blijkt uit onderzoek van professor dr. Henk Volberda, hoogleraar Strategic Management & Innovation aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Universiteit van Amsterdam. Dynamisch leiderschap, nieuwe vormen van samenwerken & co-creatie en slim organiseren binnen je organisatie zijn voor driekwart bepalend voor het succes. Samen met persoonlijk leiderschap. Daar gaat het bij ons over. Met een focus op organisaties in het algemeen, maar ook met podia die specifiek over een bepaalde sector gaan. Zo richten we samen met Studio Vers Bestuur, een initiatief van de Provincie Overijssel een podium in over bestuurlijke vernieuwing, komt er een plek op het terrein over Rijnlands Organiseren en is er een heus zorgpodium.

 

Waar halen jullie zelf inspiratie vandaan?

‘Ja poeh dat is heel verschillend en heel veel. Maar om het kort te houden…’, lacht Rudie ‘komt het neer op veel lezen. We zijn natuurlijk in de gelukkige omstandigheid dat we veel boeken krijgen van uitgevers met wie we veel samenwerken. Maar als er iets voorbijkomt op Managementboek waarvan we denken ‘daar kunnen we misschien wat mee’ kopen we zo’n boek. En dat lezen we dan bij voorkeur allebei. Maar heel simpel, ook veel inspiratie komt uit de krant. En dan heel vaak uit Futures, de zaterdagbijlage van het Financieel Dagblad. Dat is wel een grappig verhaal. Want we hebben allebei een abonnement en je kunt er de klok op gelijk zeten, maar als die zaterdag binnen is dan app ik Kornelis of hij mij….wie ‘m het eerst heeft…, met allerlei headings of stukken uit artikelen die ons dan opvallen. Maar dat is iedere zaterdag raak. Voor de muziek gaan we elk jaar naar Eurosonic-Noorderslag in januari in Groningen om vernieuwende en gewoon nieuwe dingen te ontdekken. En verder zijn we allebei gewoon ook heel nieuwsgierig. We gaan naar andere events om te kijken of er in aankleding of opzet dingen te verbeteren zijn.’ ‘Veel naar het theater ook. Paul de Munnik zag ik bijvoorbeeld in Bouwkundetheater in Deventer met een try-out en ik dacht zouden wij die ook kunnen halen… en dat kon’, vult Kornelis aan. ‘Zo simpel kan het gaan.’

 

Waar zijn jullie het meest trots op?

‘Ja jee dat is altijd zo’n lastige vraag. Het klinkt zo protserig ‘ergens trots’ op zijn. Ik denk misschien wel dat al onze partners, althans bijna allemaal, ieder jaar aangehaakt blijven. De drie van het eerste begin doen nog altijd mee. Dat is natuurlijk een geweldig compliment. En tja wij worden nu met z’n tweeën geïnterviewd, maar je doet het natuurlijk met veel meer mensen samen. Dat is ook de kracht. Dat het eigenlijk van niemand is, maar juist van iedereen, die meedoet. Dat is denk ik wel iets om trots op te zijn. ’Ja zeker’, vult Kornelis aan, ‘maar er is zoveel om trots op te zijn. Dat er zoveel mensen komen ieder jaar. Natuurlijk; daar doen we het voor. Maar ook dat we echt iets geworden zijn waar mensen het over hebben. Organisaties die zelf een kennisfestival willen. Hun eigen event in festivalsfeer, omdat ze het zo leuk hebben gehad tijdens Het Grootste Kennisfestival. En wat ik stiekem ook wel mooi vind in het verlengde daarvan. Is dat we eerder heel strak waren op onze schrijfwijze. Ik vond dat we altijd onze naam voluit moesten schrijven. Het Grootste Kennisfestival van Nederland dus. Maar dat hoeft nu helemaal niet meer. Het Kennisfestival volstaat tegenwoordig. Het is een merk geworden.’

 

En wat moet er allemaal nog? Wat zijn jullie plannen?

Da’s wel eens lastig. We zitten allebei altijd vol met plannen. Focus houden is onze uitdaging. Maar dat weten we zelf. ‘Laagdrempelig kennisdelen’ hebben we aan het begin gedefinieerd als onze missie. En dat is het nog steeds. Daarvoor willen we een platform creëren. Letterlijk gezien. Op onze website met verhalen, praktijkvoorbeelden en inspirerende vergezichten. Maar ook een ‘fysiek’ platform. Met de Kennisfestivals en Masterclasses. Series van 6 sessies waarop je veel dieper in gaat op het ‘Innovatief Organiseren-thema’. Dat bouwen we langzaam uit. We hebben nu ook een serie ontwikkeld die gaat over datagedreven werken. Een ‘must’ als je innovatief wilt organiseren. Maar hoe richt je dat in? Daar willen we graag bij helpen. Dat is verdieping na de festivals. Maar we hebben nu ook een kennissessie bedacht waar je juist enthousiast kunt raken over het onderwerp. Nog laagdrempeliger dan het festival dus. Maar wel op aparte locaties. We denken nu aan bioscopen. Mooi verhaal, popcorn erbij. Dat gaan we zien. En dan -als je meer wilt weten- naar het Festival en helemaal mooi; aansluitend de Masterclasses volgen.’

 

En verder?

‘Ook zijn we bezig met een groepje, we mogen wel zeg topauteurs, met wie we samen de mogelijkheid verkennen om niet over je eigen boek te spreken, maar juist over een boek, dat je heel goed vindt van een buitenlandse schrijver. Een soort boekbesprekingen over boeken, die daadwerkelijk verschil maken. Lijkt ons geweldig. Boekenlab gaat dat heten. Natuurlijk komt er dit jaar een Kennisfestival in Zuid-Nederland aan. De tweede editie daarvan. We zijn bovendien bezig met een specifiek Zorgfestival. In het najaar in Noord-Nederland en we werken aan een aantal evenementen in opdracht van organisaties die onze opzet aanspreekt. Dat zien we als een hele mooie uitbouw van waar we mee bezig zijn. Geweldig toch dat je daarvoor gevraagd wordt. Er staat er zelfs al 1 voor 2021 met potlood in de agenda. En als we het toch over volgend jaar hebben…we zijn ook bezig met een specifiek ‘event’ over Invloed. Nu nog onder de pet, maar hopelijk kunnen we daar snel meer over vertellen. Dat zou zo maar eens de opmaat naar een festivalweek kunnen zijn. Want dat is nu toch wel onze ‘big hairy goal’’ Jaja haha, je moet je wel blijven ontwikkelen natuurlijk. Maar goed dat is ook afhankelijk van partners. Wat dat betreft vergelijken we onszelf wel eens met een rijdende trein. Maar wel één die af en toe stopt, zodat je er heel makkelijk op kunt springen als je meewil.’

 

Is dat een uitnodiging?

‘Nou ha. Dat bedoelde ik niet eens. Maar nu je het zegt. Inderdaad. Dat is het wel. Hoe meer mensen in de trein hoe gezelliger. En misschien kunnen we dan ook wel harder. Bedrijven, organisaties die wat te vertellen hebben, mee willen doen als co-creator van masterclasses, bioscoopsessies willen hosten, partner willen worden van 1 van de festivals of misschien wel een eigen festival willen. Op een dag dat ons terrein er toch al staat of op hun eigen locatie. Maar ook hele nieuwe ideeën zijn natuurlijk super-welkom. Wat dat betreft kijken we zelf ook graag naar buiten en werken we in co-creatie.’ ‘We worden nu al blij van het idee.’

 

Zijn er al sprekers bekend voor de lustrumeditie?

‘Ja zeker. We proberen eigenlijk altijd al wel in januari een groot deel klaar te hebben van onze programmering. Dit jaar zijn er weer een groot aantal superinteressante verhalen te verwachten. Zo zal Danielle Braun, antropoloog des vaderlands, ‘veranderen zonder magie is kansloos’ presenteren en wordt de nieuwe documentaire ‘Kenniswerk’ van Martijn Aslander vertoond en gaan we daar uiteraard over in gesprek. Maar misschien nog wel bijzonderder is dat Martijn ook voor de eerste keer een hele speciale voorstelling zal geven waarin muziek met een band, ‘spoken word’ en rap de hoofdelementen zijn. Over vernieuwing gesproken. Topscheidsrechter Kevin Blom komt met zijn team Colinda van Dijk en Erik Kaptein die samen het boek ‘De fluitende leider: Leiderschap van voetbalveld tot werkvloer’ schreven. Katja Staartjes beklom als eerste Nederlandse vrouw de Mount Everest en heeft net een nieuw prachtig boek uit dat heet ‘Topteams – Samen bergen verzetten. Organisatie-filosoof Ben Kuiken zal komen inspireren om anders te denken, anders te kijken en anders te praten over de toekomst van organisaties. Matt Barnaby zijn verhaal heet ‘It’s better to act yourself into a new way of thinking than think yourself into a new way of acting’. Kim Spinder komt ook. Dat is heel leuk. Stond al lang op ons verlanglijstje. Ze houdt van muiten en organisaties in beweging krijgen en maakt één van de best beluisterde podcasts ‘de Innovatie Wasstraat’. Verder ook Guido Stompff, specialist in design thinking. Dat gaat over radicaal veranderen in kleine stappen. En ‘last but not least’ voor dit moment Jan Hille Noordhof: ‘waarom zeg je niet wat je vindt?’ En dit is natuurlijk nog maar het begin. Er komt heus nog veel meer bij. Dat maken we de komende tijd in onderdelen bekend. Maar wat ons betreft wordt het weer een topeditie.’

 

En nog een speciale uitsmijter?

‘Haha’. Ze lachen allebei. ‘We zijn wel met allerlei dingen bezig. Maar vooral omdat we dat zelf ook leuk vinden. Niet per se omdat het een lustrumjaar is. Dan zou het volgend jaar weer zo tegenvallen. Nee hoor. Het wordt gewoon weer heel mooi. Het terrein zal er weer anders uitzien. Goede verhalen, mooie nieuwe dingen. Lekker eten. Focus op duurzaam. Goede muziek. Theater, kunst. En vooral heel veel inspiratie. Op een leuke dag. Dan leer je toch het makkelijkst.’